สร้างกลยุทธ์ให้แกร่ง: LEGO® SERIOUS PLAY® ปลดล็อกนวัตกรรมได้อย่างไร

ต่อกลยุทธ์ให้แกร่ง: LEGO® SERIOUS PLAY® ปลดล็อกนวัตกรรมได้อย่างไร (5 นาที)

เคยไหมกับการประชุมวางกลยุทธ์ในห้องสี่เหลี่ยมแบบเดิมๆ ที่เต็มไปด้วยสไลด์ PowerPoint นับไม่ถ้วน? บรรยากาศที่มักจะมีเพียงไม่กี่คนที่แสดงความเห็น ในขณะที่คนส่วนใหญ่เลือกที่จะนั่งเงียบ และเก็บไอเดียดีๆ ไว้กับตัวเอง จะดีแค่ไหน... ถ้าเราสามารถทลายกำแพงความจำเจนั้นได้? จะดีแค่ไหน... ถ้าคุณสามารถ "สร้าง" กลยุทธ์ของทีมขึ้นมาได้จริงๆ ด้วยมือของคุณเอง ทีละชิ้น ทีละชิ้น?

ขอแนะนำให้รู้จักกับ LEGO® SERIOUS PLAY® (LSP) เครื่องมือทรงพลังและกระบวนการที่ถูกออกแบบมาอย่างเป็นระบบ ที่จะเปลี่ยนตัวต่อ LEGO ที่เราคุ้นเคยให้กลายเป็นกุญแจสำคัญสู่การ จุดประกายความคิดสร้างสรรค์ เพิ่มพลังการสื่อสาร และพิชิตโจทย์ธุรกิจที่ซับซ้อน แต่นี่ไม่ใช่แค่การเล่นสนุกๆ! LSP คือกระบวนการที่ผ่านการคิดค้นและวิจัยมาอย่างเข้มข้น โดยมีรากฐานมาจากหลักการทางประสาทวิทยา (neuroscience) และทฤษฎีธุรกิจ เพื่อช่วยให้องค์กรสร้างความเข้าใจในเป้าหมายและสถานการณ์ต่างๆ ได้อย่างลึกซึ้งและเป็นหนึ่งเดียวกัน

สำหรับผู้นำที่กำลังมองหาวิธีการใหม่ๆ ที่ไปไกลกว่าคำพูดสวยหรูในที่ประชุม และต้องการดึงศักยภาพของทีมออกมาได้อย่างเต็มที่ LEGO® SERIOUS PLAY® คือคำตอบที่น่าทึ่งและใช้ได้ผลจริง

LEGO® SERIOUS PLAY® คืออะไร?

เครื่องมือนี้ถูกคิดค้นและพัฒนาขึ้นโดย The LEGO Group ในช่วงกลางทศวรรษ 1990 โดยมีเป้าหมายเพื่อเป็น กระบวนการที่ช่วยตกผลึกความคิด สื่อสาร และแก้ปัญหาอย่างมีประสิทธิภาพ สำหรับองค์กร ทีมงาน ไปจนถึงระดับบุคคล

LSP ตั้งอยู่บนความเชื่อที่ว่าทุกคนมีมุมมองและไอเดียที่มีคุณค่าซ่อนอยู่และการใช้แนวทางที่ให้ทั้งมือได้สร้างสรรค์และสมองได้ทำงาน (hands-on, minds-on) จะช่วยปลดล็อกศักยภาพนั้นออกมาได้

ในกระบวนการนี้ ผู้เข้าร่วมจะได้ใช้ตัวต่อ LEGO ที่ถูกคัดเลือกมาเป็นพิเศษเพื่อสร้างโมเดล 3 มิติ สำหรับตอบคำถามหรือโจทย์ทางธุรกิจที่เฉพาะเจาะจง โมเดลเหล่านี้จะทำหน้าที่เสมือนเป็นภาพแทนความคิด ช่วยสร้างภาษากลางที่ทุกคนเข้าใจตรงกัน ทลายกำแพงในการสื่อสาร และเปลี่ยนเรื่องที่ซับซ้อนจับต้องไม่ได้ (abstract) ให้กลายเป็นสิ่งที่มองเห็นและพูดคุยกันได้ง่ายขึ้น

แนวคิดนี้คือหลักการที่ว่ามือของเราเชื่อมต่อกับเซลล์ในสมองมากถึง 70-80% ดังนั้นการให้มือได้สร้างความคิดออกมาเป็นรูปธรรมจึงเป็นการปลดปล่อยความคิดสร้างสรรค์ ความทรงจำ และความเข้าใจที่อาจซ่อนอยู่ลึกๆ ให้ปรากฏออกมาอย่างน่าทึ่ง

หัวใจของกระบวนการ LSP

LEGO® SERIOUS PLAY® จะดำเนินไปอย่างเป็นระบบภายใต้การดูแลของ ผู้เชี่ยวชาญที่ได้รับการรับรอง (Certified Facilitator) และประกอบด้วย 4 ขั้นตอนหลัก

1. ตั้งโจทย์ (Posing the Question) คำถามปลายเปิดที่ถูกออกแบบมาอย่างดีที่เกี่ยวข้องกับประเด็นหรือความท้าทายขององค์กรโดยตรง ตัวอย่างเช่น อะไรคืออุปสรรคที่ใหญ่ที่สุดในการเติบโตของเรา ไปจนถึง จงสร้างโมเดลที่สะท้อนภาพการทำงานร่วมกันในอุดมคติของทีม

2. ลงมือสร้าง (Building) ทุกคนจะได้สร้างโมเดล 3 มิติของตัวเองเพื่อตอบโจทย์นั้น ที่สำคัญคือ ไม่มีคำตอบที่ถูกหรือผิดเพราะการลงมือสร้างก็คือการคิด ที่ช่วยให้แต่ละคนเปลี่ยนความรู้และไอเดียที่อยู่ในหัว ให้ออกมาเป็นรูปธรรมที่จับต้องได้

3. แบ่งปันและเล่าเรื่อง (Sharing) ทุกคนผลัดกันเล่าเรื่องราวและความหมายที่ซ่อนอยู่ในโมเดลของตัวเอง ในขั้นตอนนี้ เจ้าของโมเดลคือผู้เชี่ยวชาญที่สุด ที่จะอธิบายความหมายของมัน นี่คือกลไกที่ทำให้มั่นใจว่า ทุกคนในห้องได้มีส่วนร่วมและได้ส่งเสียงของตัวเองออกมา — ซึ่งแตกต่างอย่างสิ้นเชิงกับการประชุมแบบเดิมๆ ที่มักจะมีคนพูดอยู่แค่ 20% ของผู้เข้าร่วมทั้งหมด

4. สะท้อนความคิดและเชื่อมโยง (Reflecting) ทั้งกลุ่มร่วมกันมองภาพรวมจากเรื่องราวและโมเดลทั้งหมดช่วยชี้ให้เห็นถึง จุดเชื่อมโยง รูปแบบ (patterns) และแง่มุมใหม่ๆ ที่เกิดขึ้นจากโมเดลของทุกคน ความเข้าใจที่ทุกคนมีร่วมกันนี้เอง จะกลายเป็นรากฐานสำคัญในการพัฒนากลยุทธ์และแนวทางแก้ไขปัญหาที่นำไปใช้ได้จริงต่อไป

LSP ประยุกต์ใช้กับเรื่องอะไรได้บ้าง

การนำ LEGO® SERIOUS PLAY® ไปประยุกต์ใช้ในโลกธุรกิจนั้นกว้างขวางและสร้างผลลัพธ์ได้อย่างน่าทึ่ง

การพัฒนากลยุทธ์ (Strategy Development) แทนที่จะนั่งคุยกันเฉยๆ ถึงแผน 5 ปี ทีมสามารถลงมือสร้างโมเดลที่สะท้อนภาพธุรกิจในปัจจุบัน สถานการณ์ที่อาจเกิดขึ้นในอนาคต และหลักการที่จะนำพาองค์กรไปสู่เป้าหมาย สิ่งนี้สร้างบทสนทนาเชิงกลยุทธ์ที่ลึกซึ้งและมีมิติกว่าเดิม ช่วยเผยให้เห็นความเสี่ยงและโอกาสที่การทำ SWOT Analysis บนไวท์บอร์ดอาจมองข้ามไป
สร้างอัตลักษณ์องค์กรและพัฒนาทีม (Organizational Identity & Team Building) LSP มีประสิทธิภาพอย่างยิ่งในการสำรวจความสัมพันธ์และการทำงานร่วมกันในทีม (Team Dynamics) และวัฒนธรรมองค์กร การสร้างโมเดลที่สะท้อนบทบาท ความสัมพันธ์ และคุณค่าร่วมกัน จะช่วยให้ทีมสร้างความรู้สึกเป็นหนึ่งเดียวกันที่แข็งแกร่งขึ้น และเข้าใจกลไกการทำงานของทีมอย่างทะลุปรุโปร่ง
การแก้ปัญหาสุดซับซ้อน (Complex Problem Solving) เมื่อต้องเผชิญกับโจทย์สุดหินที่ไม่มีคำตอบตายตัว LSP ช่วยให้ทุกคนมองปัญหาเป็นสิ่งของที่วางอยู่ตรงหน้าและสำรวจมันจากหลากหลายมุมมอง การสร้างโมเดลขึ้นมานี้ช่วยลดความขัดแย้งส่วนบุคคลและทำให้ทุกคนสามารถระดมพลังสมองเพื่อหาทางออกที่สร้างสรรค์ร่วมกันได้

ทำไมถึงเป็นมากกว่าแค่การเล่น

พลังที่แท้จริงของ LEGO® SERIOUS PLAY® อยู่ที่ความสามารถในการสร้างสภาวะที่เรียกว่า The Flow ที่ที่ทุกคนจดจ่อและมีส่วนร่วมอย่างเต็มที่ นำไปสู่การเรียนรู้ที่ลึกซึ้งและผลลัพธ์ที่สร้างสรรค์เหนือความคาดหมาย เป็นกระบวนการที่สร้างสนามแข่งขันที่เท่าเทียมกันทำให้มุมมองของวิศวกรที่อาจไม่ค่อยพูด มีน้ำหนักเท่าเทียมกับความคิดเห็นของผู้จัดการฝ่ายขายที่มั่นใจในตัวเอง และด้วยการสร้างภาษากลางผ่านโมเดล ก็ทำให้เกิดความเข้าใจที่ตรงกันอย่างแท้จริง ซึ่งเป็นรากฐานที่แข็งแกร่งให้กับการตัดสินใจเชิงกลยุทธ์ทุกเรื่อง

ในยุคที่ความคล่องตัว (Agility), ความคิดสร้างสรรค์, และการมีส่วนร่วมของพนักงานคือหัวใจสำคัญ LEGO® SERIOUS PLAY® ได้พิสูจน์แล้วว่าเป็นเครื่องมือที่ช่วยปลดล็อก ‘พลังสมององค์รวม’ ของทุกองค์กรได้อย่างแท้จริง

เป็นเครื่องเตือนใจว่า... บางครั้ง ก่อนที่เราจะคิดนอกกรอบ เราอาจต้องเริ่มจากการสร้างสรรค์สิ่งที่อยู่ในกรอบหรือสร้างกรอปให้เป็นรูปเป็นร่างเสียก่อน

Reference Articles:

LEGO - What is LEGO® SERIOUS PLAY®?: The official source from LEGO, providing a concise overview of the methodology's purpose and principles. https://www.lego.com/en-us/serious-play
International Journal of Management Education - "LEGO® SERIOUS PLAY®: A state-of-the-art review of its applications in business and management education": An academic review detailing the various applications and observed benefits of LSP in both corporate and educational settings. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S147281172300078X
Taylor & Francis Online - "LEGO® SERIOUS PLAY® as a Method for Developing Key Competences in Higher Education": This research paper explores how the LSP method is effective in developing crucial skills like problem-solving, collaboration, and communication in a learning environment, with direct parallels to corporate training. https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/02602938.2021.1927787
Association for Business Simulation and Experiential Learning - "The Origins and Theory of LEGO® SERIOUS PLAY®": A paper presented at the ABSEL conference that delves into the theoretical foundations of LSP, including its roots in constructionism and its impact on learning and business practice. https://absel-ojs-ttu.tdl.org/absel/index.php/absel/article/view/3120